Отцепениот регион Нагорно-Карабах ќе престане да постои и неговото преостанато етничко ерменско население ќе мора да прифати да биде управувано како дел од Азербејџан, според декретот издаден во четвртокот
Во соопштението, непризнаената ерменска администрација на Карабах рече дека де факто претседателот Самвел Шахраманјан потпишал договор со кој „ќе ги распушти сите државни институции и организации под нивна одделенска власт до 1 јануари 2024 година“.
Во исто време, се вели во пораката, локалното население сега мора „да се запознае со условите за реинтеграција што ги претстави Република Азербејџан, со цел да донесе независна и индивидуална одлука за можноста за престој (или враќање) во Нагорно Карабах“.
Нападот на азербејџанската армија ги принуди локалните власти да се согласат да го положат оружјето за само 24 часа и да започнат разговори за „реинтеграција“ на Нагорно Карабах во Азербејџан.
Нагорно Карабах, кој прогласи независност во 1991 година, беше управуван од етничките ерменски власти околу 30 години.
Во четвртокот, 68.386 луѓе од Нагорно-Карабах преминале во Ерменија – повеќе од половина од 120.000 етнички Ерменци за кои се веруваше дека живееле во Карабах пред последната рунда борби. На границата се формираа долги колони автобуси, камиони и автомобили, при што многумина поминуваат повеќе од 24 часа во своите возила.
Ерменскиот премиер Никол Пашинјан предупреди дека во наредните денови нема да останат Ерменци во регионот, нарекувајќи го егзодусот „етничко чистење“.
„Ова е директен чин на етничко чистење, нешто за што долго време ја предупредувавме меѓународната заедница“, рече Пашинјан на владина седница.
Тој, исто така, повика на „меѓународни акции“ за преземање „конкретни акции“ против Азербејџан. „Ако не следат релевантни политички и правни одлуки по изјавите, осудите стануваат акти на давање согласност за она што се случува“, рече тој.
Евакуацијата беше комплицирана со спасувачка операција откако најмалку 68 лица загинаа, а околу 300 беа повредени во експлозија на складиште за гориво во регионот во понеделникот вечерта. Повеќе од сто други сѐ уште се водат како исчезнати.
Американскиот државен секретар, Антони Блинкен, претходно го повика претседателот на Азербејџан, Илхам Алиев, да се воздржи од понатамошни непријателства во регионот, да обезбеди гаранции за неговите жители и да дозволи пристап до меѓународна набљудувачка мисија.
„Мислам дека огромното мнозинство луѓе во Карабах заминуваат за Ерменија“, рече Томас де Вал, висок соработник во тинк-тенкот Карнеги Европа. „Им се вели дека се интегрираат во Азербејџан, земјата од која никогаш не биле дел, а повеќето од нив не го зборуваат јазикот и им се вели да ги уништат нивните локални институции. Тоа е понуда која најмногу луѓе во Карабах нема да ја прифатат“.
Говорењето пред новинарите на границата меѓу двете земји во вторник, претставничката на САД Саманта Пауер го обвини Азербејџан дека ја организирал деветмесечната блокада на Нагорно-Карабах што „создаде неподносливи хуманитарни услови“, додавајќи дека „нападите од првата недела предизвикаа лошата ситуација да стане уште полоша“.
Администраторот на УСАИД, исто така, повикан на меѓународен пристап до поради „многу вознемирувачките извештаи за насилство врз цивили“.