Илјада евра дневно е приходот на Претседателот на Европската комисија. Во една од европските земји, парламентарците заработуваат 9 пати повеќе од државната просечна плата. Ова рангирање е базирано на бруто основните плати на членовите на парламентот од секоја европска нација
БРОЈ 10, ДАНСКА: Да појасниме дека сите плати што ќе ги спомнеме во ова видео се однесуваат на бруто основната плата што ја добива политичарот. На ова треба да се додадат сите надоместоци, рефундации и други дополнителни компензации. Беше невозможно да се рангираат земјите земајќи ги предвид овие дополнителни компензации бидејќи тие значително се разликуваат од земја до земја. Еден дански член на парламентот добива месечна компензација од околу 60,000 дански круни, што е околу 8,000 евра.
Дополнително, постои неданочен надоместок за трошоци од 780 евра месечно за оние кои живеат во Данска и 1,000 евра за членовите избрани во Гренланд или Фарските Острови. Ако парламентарецот не живее на Зеланд (островот каде што се наоѓа Копенхаген), парламентот обезбедува сместување или дополнителни 12,000 евра годишно. Дури и ако парламентарецот не биде реизбран, тие сепак добиваат плата за дополнителни 12 или 24 месеци. По една година членство во парламентот, тие имаат право на пензија почнувајќи од 60-годишна возраст. Максималната пензија е 4,300 евра месечно. Овие бројки се зачудувачки за многумина од нас, но основната плата на данскиот парламентарец не е значително повисока од државната просечна плата, или барем има многу држави кои стојат полошо, како што ќе видиме во завршниот дел.
БРОЈ 9, БЕЛГИЈА: Бруто месечната плата на белгиски федерален парламентарец е околу 8,500 евра. На оваа основна плата, треба да се додадат дополнителни надоместоци од околу 2,500 евра. Овие надоместоци не подлежат на данок. Затоа, парламентарците ја добиваат сумата без потреба да докажуваат како овие средства биле потрошени. Највисоката парламентарна плата во Белгија би била онаа на Претседателот на Комората, кој зема нето сума од 13,200 евра месечно. Всушност, иако овие плати можат да изгледаат високи, белгискиот парламентарец заработува двапати повеќе од просечната бруто плата во Белгија. Како резултат на тоа, оваа земја нема да се појави во ТОП 10 што ќе го откриеме на крајот од видеото за европските земји со најголема разлика во заработувачка помеѓу политичарите и општото население.
БРОЈ 8, ОБЕДИНЕТО КРАЛСТВО: Обединетото Кралство исто така нема да се појави во ТОП 10 земји со најголемата разлика помеѓу националната просечна плата и онаа на политичарите. Сепак, тоа не треба да нè доведе до мислењето дека парламентарците имаат тешкотии. Основната плата на британскиот парламентарец е околу 91,300 фунти годишно, односно бруто месечна плата од 8,900 евра. Нивното најново зголемување на платата беше во април 2024 година, што изнесуваше 5.5% повеќе од претходната година. Во последните 10 години, парламентарските плати во Обединетото Кралство се зголемиле за 36.2%.
Би сакале да ги прашаме оние кои нè следат од Обединетото Кралство колку се зголемила нивната плата во последните 10 години. Меѓутоа, во последниве години, неколку политичари тврдеа дека нивната плата е премногу ниска за сегашните трошоци за живот. Еден парламентарец изјави дека е навистина тажно да се живее со само £82,000 годишно. Еден поранешен министер посочи дека трошоците за развод за лица со високи приходи можат да надминат £100,000, што ги наведе да ја напуштат својата владина позиција за попрофитабилна можност за вработување. Што мислите вие?
БРОЈ 7, ХОЛАНДИЈА: Иако се рангира во ова ТОП 10, платата на парламентарците во Холандија не е значително повисока од државната просечна плата. Според податоците на ОЕЦД, Холанѓаните заработуваат просечно околу 4,200 евра бруто месечно, додека нивните парламентарци заработуваат малку повеќе од двапати таа сума. Секако, зборуваме за основната плата. Кога се земаат предвид додатоците за одмор и крајот на годината, основната месечна плата се зголемува на околу 10,300 евра. Претседателот на собранието заработува дополнителни 3,000 евра. Секако, овие компензации вклучуваат и други надоместоци за трошоци. Во несреќен случај на смрт на парламентарец, преживеаниот сопружник и деца добиваат сума еквивалентна на три пати од месечната плата на починатиот член. Платата на премиерот на Холандија е околу 190,000 евра во 2024 година, вклучувајќи 8% за платен одмор и 8.3% бонус за крајот на годината.
БРОЈ 6, ИРСКА: Платите на членовите на ирскиот парламент, се зголемија за 3,600 евра за една година. Ирските парламентарци заработуваат основна плата од скоро 9,300 евра бруто месечно. На ова треба да се додадат разни трошоци, како што се патните трошоци. Надоместокот за патување и сместување може да изнесува од 9,000 евра годишно за членовите на парламентот кои живеат на помалку од 25 километри од Даблин до 34,000 евра за оние кои живеат на повеќе од 360 километри од главниот град. Овој надоместок се плаќа дури и ако членот има стан или друго сместување во Даблин или престојува со семејство или пријатели. Ирските министри, покрај својата плата како членовите на парламентот, добиваат дополнителна компензација од скоро 90,000 евра годишно за нивната специфична улога во министерскиот кабинет.
БРОЈ 5, ИСЛАНД: Тука се соочуваме со парадокс! Исланд е една од европските земји каде парламентарците заработуваат повеќе, но кога се зема предвид државната просечна плата, тоа е една од земјите каде тие се платени помалку. Исланѓаните заработуваат просечно околу 5,900 евра месечно, додека нивните парламентарци заработуваат околу 3,600 евра повеќе. Говориме за само 1.6 пати повеќе од националната просечна плата. Секако, треба да се има предвид дека зборуваме само за основната плата на парламентарците, без да се земат предвид разните надоместоци.
Во 2023 година, исландските парламентарци сакаа зголемување на нивната плата за 6%, но имаше многу протести и на крај добија покачување од 2.5%. По овие покачувања, платата на премиерот достигна 17,000 евра. Исланд беше место во кое граѓаните веруваа во нивните политичари, но се се смени по финансиската криза во 2008. Вербата на граѓаните во политичарите падна и сеуште не е целосно вратена. Истражување покажа дека кај граѓаните се вратила вербата во компетентноста на политичарите, но не и во нивниот интегритет.
БРОЈ 4, ЕВРОПСКИ ПАРЛАМЕНТ: Европскиот парламент да беше земја, ќе беше на четврто место во Европа. Според веб-страницата на Европскиот парламент, месечната плата на европратеник е 10.075 евра бруто и 7.854 евра нето. Ова ги наведува европратениците да заработуваат 3,6 пати повеќе од просечната плата во Европската Унија. Секоја земја потоа наметнува дополнителен данок и поради оваа причина, реалните плати на пратениците се разликуваат во зависност од земјата на потекло.
Мора да се додадат и сите додатоци. Станува збор за 4.950 евра месечно, корисни за покривање на трошоци како што се хардвер, паметни телефони и претплата на интернет. Тие добиваат и дневница од 350 евра, за покривање на трошоците за сместување на нивните службени патувања. Во однос на здравството, пратениците имаат право на надоместок на две третини од направените медицински трошоци. Платите на европските политичари, не само на парламентарците, се зголемија двапати само во 2022 година. Основната плата на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен е 31.250 евра бруто месечно, околу 1.000 евра дневно.
БРОЈ 3 АВСТРИЈА: Според податоците на австриското федерално собрание, од јануари 2024 година парламентарец добива основна плата од околу 10.350 евра. Овие плати постојано се зголемуваат поради инфлацијата. Всушност, имаше препорака од федералната влада до различните австриски сојузни држави да ги зголемат платите на политичарите за да се справат со инфлацијата. Се зборува за зголемување од 9,7% што треба да го има оваа година. Со ова зголемување Сојузниот претседател треба да заработува нешто повеќе од 29.000 евра, додека министрите 21.000 евра бруто месечно.
Од различните австриски региони, се чини дека само во Бургенланд нема зголемување. Покрај овие бројки, очигледно мора да се додадат различни надоместоци на трошоци. На пример, има патни трошоци, кои варираат во зависност од тоа колку е оддалечен политичарот од Виена. Ако е повеќе од еден час од главниот град, максималниот доспеан надоместок се зголемува за околу 4.200 евра годишно за секој половина час патување. За пратениците со просечно време на патување од 3 часа, максималната годишна плата е 25.500 евра.
БРОЈ 2, ИТАЛИЈА: Ако прашате Италијанец што мислат за платата на нивните политичари, сигурно би разговарале со часови. И нема да грешат, имајќи предвид дека италијанските парламентарци заработуваат повеќе од четири пати од просечната плата на државата. А зборуваме за основната плата на парламентарците, без да се бројат сите додатоци. Според податоците на италијанскиот парламент, пратеник месечно заработува околу 10.500 евра бруто, а членовите на Сенатот уште повеќе. Пред извесно време, гестот на италијанскиот парламентарец кој мавташе со ковертот за плати во собраниската сала предизвика бура во Италија, велејќи дека нето 4.800 евра што ги земал не се „златна плата“. Неколку новинари тогаш му посочија дека не ги преброил сите додатоци.
Пратениците имаат право на дневен надоместок како надомест за трошоците за сместување во Рим, трошоци за превоз и патување, медицински трошоци, телефонски трошоци и разни други надоместоци на трошоци. На сето ова се додаваат различни бенефиции и исклучоци, како што се пропусници за бесплатен автопат, железница, поморска и воздушна циркулација за трансфери во рамките на националната територија. Освен тоа, на Божиќ 2022 година, италијанските пратеници сметаа дека е добро да си дадат убав божиќен подарок со удвојување на бонусот за купување таблети, паметни телефони, 34-инчни екрани, слушалки и компјутери. Овој бонус од 2.200 евра се искачи на 5.500 евра.
БРОЈ 1 ГЕРМАНИЈА: И покрај тоа што Германија е на прво место во однос на основната плата на нејзините парламентарци, таа не спаѓа меѓу 10-те европски нации со најголема разлика меѓу платите на парламентарците и националната просечна плата, како што ќе видиме во конечниот бонус. Секој од околу 700 пратеници во Бундестагот, германскиот парламент, добива речиси 10.600 евра бруто месечно како основна плата. На ова, мора да се додадат различни надоместоци на трошоци. Секој пратеник во Бундестагот добива по 4.700 евра месечно без данок. Оваа сума ги покрива сите потребни трошоци за извршување на мандатот, како што се канцелариски материјали или престој во Берлин.
Платите на сојузниот канцелар очигледно се повисоки. Станува збор за приближно 20.000 евра месечно. Бидејќи Олаф Шолц е и пратеник во германскиот Бундестаг, тој добива и додаток за пратеник. Вкупно заработува нешто помалку од 30.000 евра бруто месечно. Министрите покрај платата добиваат и дополнително обештетување бидејќи се и парламентарци. На овој начин месечно заработуваат околу 19.000 евра.
Во Турција пак, основната плата на еден пратеник е 9 пати поголема од просечната плата на државата.
