Сутерен.мк

Ден на ромскиот јазик

На петти ноември, Ромите во Европа го прославуваат Меѓународниот ден на Ромскиот јазик. Говорејќи го низ целиот свет, ромскиот јазик е јазикот на Ромите, кој е сочуван и пренесуван од генерација на генерација низ текот на вековите, главно во усна форма.

За време на првиот Ромски конгрес во 1971 година, ромскиот јазик беше официјално признаен како јазик на Ромите во Европа. Тоа придонесе до вклучување на ромскиот јазик во различни меѓународни регулативи, вклучувајќи ја и Европската повелба за регионални и малцински јазици на Советот на Европа.

Како резултат на конзистентни напори на ромските интелектуалци, ромскиот јазик денес е вклучен во наставниот план во неколку европски земји. Несомнено, ромскиот јазик е потсетник на заедничкото културно наследство меѓу различните ромски заедници во Европа.

На 5 ноември 2008 година во Загреб, Хрватска, за време на презентацијата на првиот ромско-хрватски и хрватско-ромски речник напишан од ромскиот научник и политичар Вељко Кајтази, претставници на ромската заедница од целиот свет и членови на хрватскиот јавен живот ја потпишале повелбата со која го прогласиле 5 ноември за Ден на ромскиот јазик во Република Хрватска. Потпишувањето на повелбата било иницирано и организирано од Вељко Кајтази и Хрватското здружение за образование на Ромите „Кали Сара“ (денес наречен Сојуз на Хрватска на Ромите „КАЛИ САРА“ ), а повелбата била потпишана од приближно 150 поединци.

Повелба за прогласување на петти ноември за Ден на ромскиот јазик во Република Хрватска
Во 2009 година за време на Светскиот симпозиум за стандардизација и кодификација на ромскиот јазик кој се одржал од 3 до 5 ноември 2009 година во Загреб, Хрватска, Меѓународниот ромски сојуз и Хрватското здружение за образование на Ромите „Кали Сара“ издале декларација со која се барало признавање на 5 ноември како Светски ден на ромскиот јазик во сите земји во кои живеат Ромите. Оваа прилика го одбележала и првото официјално одбележување на овој датум.

Хрватскиот парламент едногласно го прифатил барањето на своите членови да ја поддржат меѓународната иницијатива за одбележување на 5 ноември Светскиот ден на ромскиот јазик на седницата одржана на 25 мај 2012 година, со што станал првиот парламент во светот што направил така и поканиле и други национални парламенти, меѓународни институции и организации, како и сите луѓе што имаат добра волја во светот да се приклучат на иницијативата.

На барање на Хрватска, УНЕСКО го прогласил петти ноември за Светски ден на ромскиот јазик во 2015 година.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *