Односот мајка-дете е прототип на сите подоцнежни врски што ќе ги има детето во животот. За детето, мајката е првиот предмет на љубов, сигурност и основа за градење доверба во луѓето.
Секоја мајка, доколку сака здраво и среќно дете, мора да има на ум дека неговата психофизичка благосостојба е тесно поврзана со психофизичката благосостојба на самата мајка. Затоа е од клучно значење мајката да не престане да се грижи за себе по раѓањето на детето.
Мајките, особено мајките на девојчињата, обично толку многу се фокусираат на развојот на детето и на евентуално „поправање на грешките“, што се запоставуваат себеси, не сфаќајќи дека и на своите ќерки им испраќаат погрешна порака. Ќерките треба да ги збогатат нашите животи, а не да ги заробуваат.
Велат дека ќерките им се обраќаат на татковците околу тригодишна возраст, кога мајките чувствуваат дека ја „изгубиле“ својата ќерка. Овој однос е особено „лизгав“ во пубертетот, кога ќерките и мајките речиси по правило не се разбираат и се изразува нетрпеливост.
Идејата дека девојчињата се обраќаат кон своите татковци околу тригодишна возраст, а момчињата кон своите мајки, потекнува од Фројдовата теорија за сексуалноста, во која оваа „транзиција“ била објаснета преку приказната за комплексот Едип и Електра. Поддржувач на психоаналитичките учења го брани таквиот концепт.
Сепак, ваквиот пресврт не мора нужно да се случи. Важно е да се разбере дека односот мајка-ќерка не е статична категорија, туку динамичен процес, што важи и за секоја друга врска. Мора постојано да инвестираме во односот со децата, да негуваме и развиваме однос на доверба, блискост и искреност.
Секако, постојат „предизвикувачки“ фази, кои немаат строго ограничен период на појава, туку зависат од секое конкретно дете, како и од мајката. Задачата на нас, родителите, како постари и поискусни, е да најдеме начини како успешно да ги надминеме овие фази.
Постојат неколку модели на мајки – од онаа која контролира сè до мајката пријателка.
Многу експерти тврдат дека мајката никогаш не треба да ѝ биде пријателка на нејзината ќерка, но често го слушаме токму тоа – „мајка ми ми е како пријателка“. Дали е тоа воопшто можно и што значи?
Пријател е некој со кој обично немаме тајни, кому му кажуваме сè, дури и најинтимните работи. Мајката треба да биде нешто друго. Се разбира, треба да негуваме однос на доверба и искреност со нашата мајка, но некои граници мора да постојат.
Психолозите сметаат дека основата на здравиот однос мајка-дете треба да се заснова на создавање безбеден, близок, топол однос, но дека следната развојна задача на мајката е да му обезбеди на детето можност за одвојување и индивидуализација. Тоа значи дека мајката треба да го поддржува детето во неговите напори да се развие како независна индивидуа. Да се биде пријател со детето, во смисла на споделување на целата содржина, се чини дека не е најдобрата опција за развојот на детето.
Детето мора да научи да поставува граници и да прави разлики меѓу односите. Ниту една врска не треба да се преправа дека е сеопфатна. Да се биде некому сè, во смисла на симбиоза, е нездраво. Двојните врски ги покажуваат нивните очигледни недостатоци на други полиња (на пр., во врска со вашиот шеф).. Мајката е мајка и со тоа што ќе се обиде да биде пријателка, сигурно ќе изгуби некои мајчински „привилегии“.
Склони сме да веруваме дека генерално нема рецепти на полето на меѓучовечките односи, а ниту во овој случај. Ако направиме паралела со партнерските односи, јасно е дека сличноста на две личности не мора да гарантира нивна компатибилност, и обратно. Така е и со односот мајка-ќерка.
Има случаи кога ќерката се труди сесрдно да стане верна реплика на мајката, но и покрај тоа, мајката е таа која е секогаш незадоволна и мисли дека нејзината ќерка може подобро од тоа. Исто така, сведоци сме на ситуации кога ќерката е сосема спротивно од мајката, но мајката е горда на својата ќерка, токму поради тоа што ја избегнала замката да ја повтори својата „неславна“ судбина.
